80η επέτειος της βύθισης του υποβρυχίου «Κατσώνης» από τους Γερμανούς
ΥΠΟΒΡΥΧΙΟ ΚΑΤΣΩΝΗΣ
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου επισκέφθηκε την Σκιάθο και παρέστη στην εκδήλωση που διοργάνωσε ο Δήμος για την 80η επέτειο της βύθισης του υποβρυχίου «Κατσώνης» από τους Γερμανούς κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου.
Η κυρία Σακελλαροπούλου, μετά τη δοξολογία και την κατάθεση στεφάνου στο Μνημείο των Πεσόντων του υποβρυχίου, έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Η βύθιση του υποβρυχίου Κατσώνης πριν από 80 χρόνια, στα νερά αυτά του Αιγαίου, από γερμανική κορβέτα, και η μέχρις εσχάτων αντίσταση των ανδρών του υπό τον κυβερνήτη τους, αντιπλοίαρχο Βασίλη Λάσκο, αποτελούν μία από τις λαμπρότερες σελίδες της ιστορίας του Πολεμικού μας Ναυτικού, την οποία τιμάμε σήμερα.
Οι πρόσφατες καταστροφικές πλημμύρες που βίωσαν πολλές περιοχές της χώρας μας έπληξαν και το όμορφο νησί της Σκιάθου. Άμεση προτεραιότητα του κρατικού μηχανισμού πρέπει να είναι η αποκατάσταση των ζημιών και ο σχεδιασμός για το μέλλον, ώστε να μην ξαναζήσουμε τέτοιες στιγμές».
Στη συνέχεια, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετέβη στο δημαρχείο και ενημερώθηκε από τον Δήμαρχο Θεόδωρο Τζούμα και τοπικούς φορείς για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το νησί εξαιτίας των πρόσφατων πλημμυρών.
Η ιστορία του Υ/Β ΚΑΤΣΩΝΗΣ
Το Υ/Β ΚΑΤΣΩΝΗΣ ήταν το δεύτερο σκάφος του βασιλικού ναυτικού (ΒΝ), το πρώτο πλοίο με την ίδια ονομασία ήταν το εύδρομο ΚΑΤΣΩΝΗΣ Ι το οποίο το παράγγειλε η Ελληνική κυβέρνηση στη Βρετανία και συγκεκριμένα στα ναυπηγεία Cammei Laird του Birkenhead το 1914. Μετά την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Βρετανοί επίταξαν το πλοίο το 1915, εξαιτίας των κρίσιμων συνθηκών προκειμένου να καλύψει τις πολεμικές της ανάγκες, το υποβρύχιο μετονομάστηκε ως HMS CHESTER και τελικά εντάχθηκε στο Βασιλικό Ναυτικό της Βρετανίας (Royal Navy). Με το τέλος του πολέμου προσφέρθηκε για πώληση στην Ελλάδα αλλά η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε την προσφορά με αποτέλεσμα να πωληθεί και να διαλυθεί την 09/11/1921.
Το Υ/Β ΚΑΤΣΩΝΗΣ τον Μάρτιο του 1935, είχε συμμετοχή Βενιζελικό Κίνημα το οποίο απέτυχε, με Κυβερνήτη τον πλωτάρχη Ελευθέριο Γεωργακόπουλο, μαζί με το θωρακισμένο καταδρομικό ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΒΕΡΩΦ, το καταδρομικό ΕΛΛΗ, το τορπιλοβόλλο ΝΙΚΗ, τα αντιτορπιλικά ΨΑΡΑ και ΛΕΩΝ και το υποβρύχιο ΝΗΡΕΥΣ. Η κυβέρνηση του Π. Τσαλδάρηκατέστειλε το κίνημα και το Υ/Β ΚΑΤΣΩΝΗΣ διέφυγε στην τότε ιταλική Πάτμο[Σημ. 11] τη 12η Μαρτίου 1935, όπου παραδόθηκε στη ναυτική διοίκηση του νησιού. Οι Ιταλοί ρυμούλκησαν το Υ/Β ΚΑΤΣΩΝΗΣ στη Λέρο και στη συνέχεια το παρέδωσαν στην ελληνική αντιπροσωπεία, υπό τις διαταγές του υποπλοίαρχου Κωνσταντίνου Δούση, οι οποίοι τη 17η Μαρτίου 1935το οδήγησαν στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας.
Στη διάρκεια του Ελληνοïταλικού Πολέμου, το Υ/Β ΚΑΤΣΩΝΗΣ με κυβερνήτη τον υποπλοίαρχο Αθανάσιο Σπανίδη, εκτέλεσε τέσσερις περιπολίες. Την 31η Δεκεμβρίου 1940 βύθισε με το πυροβόλο του ένα μικρό ιταλικό ατμόπλοιο με την ονομασία QUINΤO πλησίον των γιουγκοσλαβικών ακτών. Όταν κατέρευσε το μέτωπο και ο γερμανικός στρατός μπήκε στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941, το Υ/Β ΚΑΤΣΩΝΗΣ διέφυγε με τον υπόλοιπα πλοία του ελληνικού στόλου στην Αιγύπτου και συγκεκριμένα στην Αλεξάνδρεια, εν συνέχεια κατέπλευσε στο Πορτ-Σουδάν της χώρας του Σουδάν όπου παρέμεινε εκεί σε μακρά επισκευή.
Στις 2 Ιουλίου 1942, μετά την επανάπλευση του στην Αίγυπτο, βυθίστηκε από λανθασμένο χειρισμό στο λιμάνι του Πορτ Σάιντ κατά την αποπεράτωση του δεξαμενισμού του. Ανελκύστηκε, επισκευάστηκε και άρχισε περιπολίες στο Αιγαίο με κυβερνήτη τον Βασίλη Λάσκο. Στις 2 Απριλίου 1943 βύθισε το ιταλικό βοηθητικό περιπολικό TERGESTE στο λιμάνι του Γυθείου. Στις 5 Απριλίου 1943 βύθισε έξω από τον Μέριχα της Κύθνου το ισπανικό ατμόπλοιο SAN ISIDRO LABRADOR. Στις 29 Μαΐου 1943 βύθισε κοντά στη Σηπιάδα το ισπανικό ατμόπλοιο RIGEL, συλλαμβάνοντας αιχμάλωτο τον καπετάνιο και τέσσερα μέλη του πληρώματος. Στις 14 Σεπτεμβρίου 1943 και ενώ το ΚΑΤΣΩΝΗΣ ανέμενε τη διέλευση εχθρικού πλοίου κοντά στις ακτές του νοτίου Πηλίου, εντοπίστηκε από το γερμανικό ανθυποβρυχιακό UJ-2101 (πρώην ελληνικό Β.Π. ναρκαλιευτικό-ναρκοθετικό ΣΤΡΥΜΩΝ). Μετά τη ρίψη βομβών βάθους το ΚΑΤΣΩΝΗΣ εξαναγκάσθηκε σε ανάδυση και εξόρμηση δια πυροβόλου αλλά εμβολίστηκε από το διώκτη του, με αποτέλεσμα να βυθιστεί βόρεια της Σκιάθου. Φονεύθηκαν ο κυβερνήτης του Βασίλης Λάσκος και 31 μέλη του πληρώματος, οδηγήθηκαν στην αιχμαλωσία 17, ενώ τρεις κατάφεραν να διαφύγουν κολυμπώντας.
Την 29η Μαΐου 1943, στη διάρκεια της 6ης περιπολίας, το Υ/Β ΚΑΤΣΩΝΗΣ επιτέθηκε εναντίον του ισπανικού ατμόπλοιου RIGEL, στην περιοχή Σηπιάδα της Μαγνησίας. Συνελήφθησαν ο κυβερνήτης του και τέσσερα μέλη του πληρώματος του RIGEL. Τη 14η Σεπτεμβρίου 1943, στη διάρκεια της 7ης περιπολίας, η οποία ήταν και η τελευταία, ενώ το Υ/Β ΚΑΤΣΩΝΗΣ περίμενε τη διέλευση ενός εχθρικού πλοίου, κοντά στις ακτές του νοτίου Πηλίου και κατά τη διάρκεια διαδικασίας κατάδυσης εντοπίστηκε από το γερμανικό ανθυποβρυχιακό΄Uj-2101. Το γερμανικό πλοίο επιτέθηκε με ρίψη βομβών βάθους που προκάλεσαν στο Υ/Β ΚΑΤΣΩΝΗΣ σοβαρές βλάβες, η οποίες το εξανάγκασαν σε ανάδυση και σε αντεπίθεση με το πυροβόλο, με τελική έκβαση τον εμβολισμό απο το Uj-2101 και τη βυθισή του βορειοδυτικα της Σκιάθου με μεγάλες απώλειες. Ο κυβερνήτης Βασίλης Λάσκος και 31 μέλη του πληρώματος εφονεύθησαν κατά τη διάρκεια της μάχης, ενώ 17 μέλη του πληρώματος αιχμαλωτίστηκαν και μόνο 3 κατάφεραν να ξεφύγουν κολυμπώντας.
