Αποφευχθεί τραγωδία λόγω ψυχικής δύναμης και τήρησης οδηγιών – Με μικροϊσχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια προσγείωσε το F-16 στην 111 ΠΜ
Στις 14 Ιουνίου 2022 προγραμματίστηκε σχηματισμός 3 αεροσκαφών F-16 της 111 Π.Μ. για Άσκηση εναέριας μάχης ACM (2 Vs 1) στην περιοχή της Καρδίτσας. Κατά τη διάρκεια του τελευταίου Visual Set up, και αφού είχαν προηγηθεί 4 Beyond Visual Range Set up, o Νο 2 Ιπτάμενος του σχηματισμού, Υπσγός (Ι) Ι.Τ., κατά τη διάρκεια εμπλοκής με τον επιτιθέμενο Νο 3 του σχηματισμού, Ασμχο (Ι) Γ.Δ., ζήτησε διακοπή της άσκησης λόγω έκτακτου προβλήματος υγείας.
Αντιμετωπίζοντας συμπτώματα ισχυρού ιλίγγου, μη μπορώντας να αναγνωρίσει σχεδόν τίποτα με μάτια ανοικτά και με το περιβάλλον να περιστρέφεται συνεχώς, προσπάθησε να διατηρήσει το βασικό έλεγχο του Α/Φ. Ο Νο 3 του σχηματισμού (Φυσικός Αρχηγός), προέβη αρχικά στην παροχή οδηγιών για την εξάλειψη των συμπτωμάτων, πιστεύοντας ότι αυτά προέρχονται από τον αυξημένο αριθμό G’s, των προηγούμενων SΕΤ UP.
Τα υπόψη συμπτώματα, παρά την τοποθέτηση 100% οξυγόνου και την παρέλευση του απαραίτητου χρόνου σε Ευθεία Οριζόντια Πτήση, με σκοπό την εξάλειψή τους, δεν κατέστη δυνατό να υποχωρήσουν. Ο εν λόγω Ιπτάμενος αρχικά πετούσε με αστάθεια σε όλες τις φάσεις της πτήσης, μην μπορώντας να εστιάσει και να αναγνωρίσει καμία ένδειξη στα βασικά όργανα και στο Head Up Display. Κλείνοντας το ένα μάτι με τη βοήθεια του ενός χεριού κατάφερνε μόνο να βλέπει ένα θολό περιβάλλον με διαθλάσεις και ακαθόριστα σχήματα, ενώ όταν το χέρι του επανέρχονταν στην προβλεπόμενη θέση των χειριστηρίων, η κατάσταση επιδεινώνονταν πάλι. Πετούσε σχεδόν με κλειστά μάτια και άνοιγε μόνο το ένα του μάτι προκειμένου να δέχεται ένα γενικό ερέθισμα του περιβάλλοντος. Ο Φυσικός Αρχηγός, αναγνωρίζοντας, πλέον, τη σοβαρότητα του προβλήματος, το διαθέσιμο χρόνο πριν μία ενδεχόμενη λιποθυμία, η οποία θα κόστιζε τη ζωή του συναδέλφου του, αλλά και τις πιθανότητες σωτηρίας από μία ελεγχόμενη εγκατάλειψη εξαιτίας της κρισιμότητας της υγείας του Ιπταμένου, κατέληξε στην απόφαση της «απόπειρας» μίας ύστατης προσπάθειας για προσγείωση, με λιγοστές πιθανότητες επιτυχίας, ενώ σε περίπτωση αποτυχίας ή μη δυνατότητας υλοποίησης της, την εγκατάλειψη στην προβλεπόμενη περιοχή πλησίον του αεροδρομίου.
Ο Νο 2 του σχηματισμού, μην μπορώντας να ακολουθήσει τον Αρχηγό του για Π/Γ, λόγω αδυναμίας οπτικής εστίασης, ξεκίνησε ως Νο 1 πλέον να ακολουθεί τις οδηγίες του Φυσικού του Αρχηγού, ο οποίος άρχισε να τον καθοδηγεί με εκτελεστικές βασικές οδηγίες σε θέση πλησίον κλειστού σχηματισμού (Route), ώστε να εξασφαλίσουν από μακριά το προβλεπόμενο ίχνος καθόδου προς το Α/Δ. Ο νεαρός και άπειρος Ιπτάμενος, εφαρμόζοντας απόλυτα όσα διδάχθηκε στις φάσεις εκπαίδευσής του στα F-16, αλλά και με απόλυτη πειθαρχία, αφέθηκε εξ’ ολοκλήρου στις οδηγίες του Αρχηγού σχηματισμού και αφοσιώθηκε στη λεπτομερή εκτέλεσή τους. Το εντυπωσιακό είναι ότι παρόλη την ασάφεια της εικόνας και το συνεχή ίλιγγο, εκτελούσε με καταπληκτική ακρίβεια τις οδηγίες. Από την άλλη πλευρά, οι οδηγίες του Αρχηγού σχηματισμού υπήρξαν τόσο ακριβείς και στοχευμένες, που όπως ανέφερε ο Νο 2 μέρες αργότερα, η εμπιστοσύνη που του μετέδιδε ήταν τέτοια που θα τον υπάκουε ακόμα και εις βάρος της ζωής του.
Με την άριστη καθοδήγηση του Φυσικού Αρχηγού, μέχρι και την επαφή των τροχών στο έδαφος, ο Υπσγός (Ι) Ι.Τ., αντιμετωπίζοντας με απίστευτη ψυχραιμία το σοβαρό πρόβλημα υγείας του, κατάφερε να προσγειώσει ασφαλώς το Α/Φ με τη χρήση αλεξιπροχωρίου οπισθελκούσης (Drag Chute). Η προσπάθειά του ήταν εξαιρετικά δύσκολη, εξαντλώντας όλο το δυναμικό του. Σε περίπτωση εκτέλεσης επανακύκλωσης (Go Around), οι πιθανότητες επιτυχίας θα ήταν σχεδόν μηδενικές. Η κόπωσή του, σε συνδυασμό με το σοβαρό πρόβλημα υγείας του, οδήγησαν στην ολοκληρωτική κατάρρευσή του εν λόγω Ιπταμένου μετά την κράτηση του κινητήρα. Μετά τη διακομιδή του στο Γενικό Νοσοκομείο Βόλου και τις προβλεπόμενες αρχικές εξετάσεις διαπιστώθηκαν «μικροϊσχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια».
Από τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι ο Ασμχος (Ι) Γ.Δ., επιδεικνύοντας άριστη επαγγελματική κατάρτιση, υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, ψυχραιμία, αποφασιστικότητα, υποδειγματική αφοσίωση στο καθήκον ως Φυσικός Αρχηγός του σχηματισμού, με ακέραια χαρακτηριστικά ενός Αεροπόρου ηγέτη, προστατεύοντας το Νο 2 του σχηματισμού του και ενισχύοντας το συναίσθημα εμπιστοσύνης και ασφάλειας, συνέβαλε αποφασιστικά με την πράξη του στην αποφυγή ενός μείζονος αεροπορικού ατυχήματος που πιθανόν να είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια ανεκτίμητων ανθρωπίνων ζωών και την καταστροφή πολύτιμου υλικού της ΠΑ. Ο Υπσγός (Ι) Ι.Τ., επιδεικνύοντας άριστη επαγγελματική κατάρτιση, υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, ψυχραιμία, υποδειγματική αφοσίωση στο καθήκον του, πιστός στα Αεροπορικά Ιδανικά, με ενσυνείδητη πειθαρχία, πίστη και αφοσίωση, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή του, συνέβαλε αποφασιστικά με την πράξη του στην αποφυγή ενός μείζονος αεροπορικού ατυχήματος, που πιθανόν να είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια της ζωής του, και την καταστροφή πολύτιμου υλικού της ΠΑ.
Πηγή: Η ΠΤΗΣΗ | ΤΕΥΧΟΣ Α’ 2023
https://www.haf.gr/news/publications/ptisi/